ZZP’er of werknemer?
Tijdelijke frisse blik of teveel man op de bank.
Niet alleen een keuze waar je als werknemer of zzp’er voor kunt komen te staan, maar ook werkgevers moeten (of willen) soms die keuze maken. Bij grote drukte is het fijn om als werkgever voldoende capaciteit in huis te hebben of bepaalde expertise tijdelijk in huis te halen. Met vaste werknemers heb je natuurlijk altijd capaciteit, maar misschien net weer niet de juiste expertise op het juiste moment. En wanneer de drukte (tijdelijk) afneemt kun je je werknemers ook niet even naar huis sturen zonder ze door te betalen. Voor ontwerpbureaus is het bijvoorbeeld heel aantrekkelijk om zo te werken.
Waar doe je als werkgever nou eigenlijk verstandig aan? Veel mensen vast in huis of kiezen voor een flexibele schil die je in kunt zetten op momenten waarop dat het hardst nodig is? Hoe maak je nou die keuze? Dat is denk ik een kwestie van gevoel en van ervaring. Maar soms ook een vanzelfsprekend gevolg van de ontwikkelingen in de markt.
Aan beide mogelijkheden kleven ook wel mindere kanten. Want wat als je op een zeker moment rekent op een bepaalde zzp’er, bijvoorbeeld een dtp’er, ontwerper of communicatieadviseur, en deze is niet beschikbaar? Dan vis je mooi achter het net. Bijkomend voordeel is wel dat ondanks invoering van de DBA het aantal parttime zzp’ers alleen maar is toegenomen. Ze zijn er dus wel. Bij de keuze voor flexibiliteit is het daarom wel zaak om de poule van zzp’ers ruim genoeg te houden. Dan blijft er ook in tijden van schaarste iets te kiezen. En wanneer je kiest voor alleen vast personeel loop je het risico dat er af en toe teveel mensen ‘op de bank zitten’ als er weinig werk is.
“De onderneming ‘aanvoelen’, de kansen, maar ook de bedreigingen. Dat wordt van een zzp’er verwacht.”
Ook op gebied van kennisdeling en ontwikkeling is niet alles gezegd voor het één of het ander. Zzp’ers zijn in dat opzicht vaker genoodzaakt hun kennis up to date te houden en snel te kunnen schakelen. Garanties daarvoor zijn er niet, maar over het algemeen wordt dit ingegeven door een stukje ondernemerschap en de noodzaak om efficiënt te werken. Dan moet je wel snel kunnen schakelen en je de dingen eigen maken. Bij werknemers wordt kennisvergaring of studie net iets vaker aangeboden door de werkgever dan dat het uit de persoon zelf komt. Dit is ook wel een beetje afhankelijk van leeftijd. Hoe ouder de werknemer, dit geldt denk ik ook wel voor sommige zzp’ers, hoe moeilijker het wordt om nieuwe dingen te leren en eigen te maken.
Het feit dat steeds meer bedrijven kiezen voor een flexibele schil zit ‘m naar mijn idee niet alleen in de flexibiliteit en efficiëntie in tijden van hoge of lage druk. Zzp’ers bieden vaak een niet te onderschatten bijkomend voordeel. Zo is een zelfstandige niet alleen onafhankelijk, maar hij of zij kijkt toch op een andere manier naar de organisatie. Ondanks dat het naar buiten toe soms voorkomt alsof ze onderdeel zijn van het vaste team blijft de zzp’er toch altijd een soort van objectieve toeschouwer. Ze ‘voelen’ de onderneming meer aan, de kansen, maar ook de bedreigingen. Ik denk dat dat ook van een zzp’er wordt verwacht. Dat zij zich medeverantwoordelijk voelen voor het behalen van resultaten, ook wanneer het minder gaat.
Eigenlijk is de zzp’er een mini onderneming binnen de onderneming. En wanneer het wat minder gaat moeten zij ook meebewegen en meedenken aan oplossingen. De meeste opdrachtgevers vinden het ook alleen maar prettig en soms zelfs vanzelfsprekend dat de ingehuurde zelfstandige het reilen en zeilen vanuit een andere invalshoek benaderd. De frisse blik.
Uiteindelijk blijft de keuze heel persoonlijk. Zzp’ers inzetten of werken met een team van vaste medewerkers? Ik heb mijn keuze 16 jaar geleden al gemaakt en ben daar nog steeds heel gelukkig mee. En die DBA, daar laat ik mij zeker niet door afschrikken. De eerste overeenkomst is al ondertekend en dat geeft toch een stukje rust. Bij mij, maar ook bij het grafische ontwerpbureau waar ik als zzp’er wordt ingezet.
Pascalle Kaljé